شاک ویو تراپی (shockwave therapy) یا شاک ویو درمانی یکی از روش‌های مدرن و پیشرفته جهت درمان است که با توجه به نوع آسیب و بیماری و همچنین با هدف تسریع بهبود بیماران در مرکز توانبخشی و فیزیوتراپی نورا از آن استفاده می‌کنیم.
دستگاه شاک ویو (shockwave) یکی از تجهیزات پیشرفته و رایج فیزیوتراپی است که امواج صوتی را به صورت متراکم و ضربه‌ای به بدن بیمار وارد می‌کند. ورود این امواج از طریق یک ژل مخصوص که بر روی پوست زده می‌شود، وارد بدن شده و اثرات خود را بر روی بافت آسیب دیده می‌گذارد.
به درمان به وسیله دستگاه‌های شاک ویو به اصلاح شاک ویو تراپی (shockwave therapy) یا شاک ویو درمانی می‌گویند. یکی از نکات مهم درباره شاک ویو، غیر تهاجمی بودن آن است. به روش‌هایی که نیاز به مداخله جراحی ندارد، روش درمانی غیرتهاجمی گفته می‌شود.
از دستگاه شاک ویو برای درمان مشکلات عضلانی_اسکلتی و مخصوصا مشکلات بافت همبند استفاده می‌شود.
شاک ویو
شاک ویو تراپی یک روش درمانی جدید است و تاریخچه دور و درازی ندارد. نخست در طول جنگ جهانی دوم به اثرات امواج حاصل از انفجار بمب‌های آبی بر روی ریه افراد توجه شد و در دهه پنجاه برای اولین بار به صورت سیستماتیک بر روی استفاده از این امواج در پزشکی مطالعاتی انجام شد و با مشخص شدن آثار این امواج، در ابتدا از آن برای شکستن سنگ‌های کلیه و صفراوی استفاده شد.
نکته قابل توجه این بود که این امواج به ارگان‌های بدن آسیبی وارد نمی‌کردند و در دهه ۹۰ برای اولین بار برای مشکلات تاندون از شاک ویو استفاده شد. در تحقیقات بعدی مشخص شد استفاده از شاک ویو در بیماری‌های تاندونی و استخوانی به میزان ۷۰ الی ۸۰ درصد موفقیت آمیز بوده است. امروزه پس از تحقیقات و مطالعات بیشمار، نتایج درمانی شاک ویو برای همگان واضح است و بصورت روتین جزو مدالیته‌های فیزیوتراپی قرار دارد.
شاک ویو تراپی یا شاک ویو درمانی
معمولاً از شاک ویو تراپی برای درمان مشکلات عضلانی-اسکلتی و به خصوص بافت‌های همبند مانند تاندون و رباط که مزمن شده‌اند (یعنی بیش از ۶ هفته از بیماری می‌گذرد) و به درمان‌های معمول مثل استراحت، یخ درمانی، مسکن‌ها و فیزیوتراپی پاسخ نمی‌دهند، استفاده می‌شود.
اثر ضد درد شاک ویو از طریق سرعت بخشیدن به روند بهبود طبیعی خود بدن می‌باشد و پس از اتمام دوره درمان،کاهش درد و افزایش دامنه حرکت کاملا محسوس است. بسیاری از آسیب‌های تاندونی (tendinopathy) که معمولا با نام تاندونیت از آنها یاد می‌شود، در این دسته قرار دارند. برای مثال:
این موارد در نتیجه استفاده بیش از حد و تحریک بیش از حد بافت و یا ورزش‌های سنگین ایجاد می‌شود.
پس از تجویز پزشک و ارزیابی توسط فیزیوتراپیست، درمان به صورت هفته‌ای یکبار و به مدت ۳ تا ۶ هفته در کنار دیگر برنامه‌های درمانی مانند حرکات اصلاحی، تمرین‌های خاص، تقویت عضلات، اصلاح پوسچر و غیره انجام می‌شود.
درمان با شاک ویو حدود ۴ الی ۵ دقیقه طول می‌کشد و در طول درمان ممکن است بیمار درد خفیف تا متوسطی را تجربه کند که کاملاً طبیعی است. بعد از درمان با شاک ویو بهتر است از داروهای ضد التهاب استفاده نشود زیرا این داروها اثربخشی شاک ویو را کندتر می‌کنند.
فیزیوتراپی شاک ویو
زمانی که امواج صوتی پرانرژی شاک ویو به نقطه دردناک و آسیب دیده برخورد می‌کنند، به‌صورت دوره‌ای و جهشی انرژی سلول‌های موضع را زیاد می‌کنند. این انرژی باعث سرعت بخشیدن به واکنش‌های ترمیمی در سلول می‌شود.
همچنین با ایجاد آسیب میکروسکوپی بر روی مویرگ‌ها باعث می‌شود سلول‌های خونی وارد موضع شده و یک التهاب ساختگی ایجاد می‌شود که به روند بهبود موضع کمک می‌کند. همچنین باعث تحریک تولید کلاژن، رشد رگهای خونی جدید و از بین بردن کلسیم رسوب کرده در بافت‌ها می‌شود.
برخی از فواید شاک ویو تراپی عبارتند از:
دستگاه شاک ویو
شاک ویو تراپی در موارد زیر توصیه نمی‌شود:
همچنین برای اثربخشی بهتر شاک ویو لازم است از آخرین تزریق ضدالتهاب‌های استروئیدی مثل کورتون حداقل ۳ ماه گذشته باشد.
از آنجایی که شاک ویو تراپی روش غیر تهاجمی است، اگر توسط فرد متخصص و با تجربه انجام شود عوارض جانبی خاصی ندارد. با این حال برخی بیماران بعد از استفاده از دستگاه شاک ویو موارد زیر را گزارش می‌کنند: (که تمام این موارد بعد از چند روز از بین می‌رود)