اسپاستیسیتی در ام اس بسیار شایع است و باعث گرفتگی عضلانی و اسپاسم غیرارادی عضلات، از جمله انقباضات شدید و حرکات ناگهانی و غیرقابل کنترل میشود. ام اس زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غلاف میلین، که پوشش محافظ اطراف سلولهای عصبی است، حمله میکند. این آسیب باعث میشود اعصاب نتوانند سیگنالها را به درستی ارسال کنند.
اسپاستیسیتی در ام اس
اسپاستیسیتی در ام اس که یکی از علائم بارز این عارضه است، باعث میشود عضلات سفت، سنگین و دشوار حرکت کنند. اسپاسم، سفت شدن ناگهانی عضله است که ممکن است باعث شود عضوی به طور غیرارادی به بیرون پرتاب شود یا به سمت بدن حرکت کند.
انواع اسپاستیسیتی در ام اس
اسپاستیسیتی از نظر شدت متفاوت است. برخی از افراد سفتی ماهیچهای جزئی را تجربه میکنند که تاثیر کمی بر زندگی روزمره دارد. درحالیکه، برخی دیگر ممکن است اسپاستیسیتی شدید داشته باشند که باعث اسپاسم غیرقابل کنترل اندامها میشود. این امر توانایی راه رفتن یا برداشتن اشیا را تحت شعاع قرار میدهد و باعث درد در مفاصل و اطراف ستون فقرات میشود. اسپاستیسیتی انواع مختلفی دارد که دو نوع زیر در ام اس بسیار شایع میباشد:
- اسپاستیسیتی فلکسور: این نوع اسپاستیسیتی، ماهیچههای پشت بالای ساق پا (همسترینگ) یا بالای رانها (فلکسورهای لگن) را تحت تاثیر قرار میدهد و باعث خم شدن غیرارادی زانوها و لگن به سمت قفسه سینه میشود.
- اسپاستیسیتی اکستانسور: این نوع عارضه نیز مربوط به عضلات جلویی (چهارسر ران) و داخل ران میباشد که باعث میشود زانوها و باسن خشک و منقبض بماند و مچ پاها ضربدری شود.
بیماران ممکن است یک یا هر دو نوع اسپاستیسیتی را تجربه کنند. همچنین امکان بروز این عارضه در دست نیز وجود دارد که در افراد مبتلا به ام اس رایج نیست.
علائم اسپاستیسیتی در ام اس
علائم اسپاستیسیتی در ام اس عبارتند از:
- کاهش دامنه حرکتی
- مشکل در شل کردن یا رها کردن عضلات
- بروز کلونوس که یک حرکت تکراری در دست یا پا میباشد
- افزایش رفلکسهای تاندون عمیق
علت اسپاستیسیتی در ام اس
اسپاستیسیتی در ام اس به دلیل آسیب به اعصاب پوشاننده میلین که حرکت را کنترل میکنند، رخ میدهد. این آسیب باعث کند شدن یا توقف تکانههای عصبی و در نتیجه بروز مشکلات عصبی میشود.
ام اس یک بیماری خود ایمنی است. عوامل محیطی، مانند درجه حرارت بالا، رطوبت، یا لباسهای تنگ، گاهی اوقات میتوانند باعث ایجاد اسپاستیسیتی در افراد مبتلا به ام اس شوند. علاوه بر این، در برخی موارد، تغییر وضعیت، حرکات ناگهانی یا عفونت میتواند اسپاستیسیتی را بدتر کند.
درمان اسپاستیسیتی
هدف از درمان اسپاستیستی در ام اس، از بین بردن انقباضات عضلانی و درد است که منجر به افزایش مهارتهای حرکتی میشود. پزشک ممکن است درمان را با کششهای ساده و سایر تمرینات ورزشی مانند یوگا، مدیتیشن و سایر تکنیکهای آرامشبخش و یا ماساژ شروع کند. برخی عوامل میتوانند علائم این بیماری را تحریک و یا بدتر کنند. بنابراین بخشی از برنامه درمانی باید شناسایی عوامل محرک باشد تا بتوان از آنها اجتناب کرد. عواملی مانند:
- سرما
- رطوبت
- لباس یا کفش تنگ
- عفونت باکتریایی یا ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت مثانه یا زخمهای پوستی، یبوست
پزشک ممکن است شما را به سایر متخصصان مانند فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر ارجاع دهد. بسته به شدت بیماری روشهای درمانی مناسب انتخاب میشود:
- داروهایی برای کاهش سفتی عضلات
- دستگاههای ارتز مانند بریسها و آتلها برای کمک به وضعیت بدن
- فیزیوتراپی
- ماساژ
- سوزن خشک
- بوتاکس
- جراحی برای قطع تاندونها یا ریشههای عصبی
اسپاستیسیتی و دارو درمانی
برای درمان اسپاستیسیتی ام اس میتوان از دارودرمانی استفاده کرد. هر دارویی که تجویز شود، در ابتدا مصرف آن با دوز کم توصیه میشود. بعد از مدتی میتوان دوز آن را به تدریج افزایش داد تا زمانی که موثر واقع شود. داروهای ضد اسپاسم مورد استفاده برای درمان عبارتند از:
باکلوفن : این شلکننده عضلانی خوراکی، اعصاب نخاع را مورد هدف قرار میدهد. عوارض جانبی احتمالی آن ممکن است شامل خواب آلودگی و ضعف عضلانی باشد. برای اسپاستیسیتی شدیدتر، میتوان آن را با استفاده از پمپی که در پشت شما کار گذاشته شده است (باکلوفن داخل نخاعی) تجویز کرد.
تیزانیدین : این داروی خوراکی عضلات را شل میکند. عوارض جانبی آن ممکن است شامل خشکی دهان، خواب آلودگی و کاهش فشار خون باشد. به طور کلی باعث ضعف عضلانی نمیشود.
دیازپام (والیوم) : این دارو ایده آل نیست زیرا میتواند باعث ایجاد عادت شود.
دانترولن : میتواند باعث آسیب کبدی و ناهنجاری در خون شود.
فنل : این مسدود کننده عصبی میتواند باعث سوزن سوزن شدن یا تورم شود. در موارد نادر میتواند باعث ضعف حرکتی و از دست دادن حس شود.
سم بوتولینوم (بوتاکس) : این سم به صورت عضلانی تزریق میشود. عوارض جانبی آن ممکن است شامل درد محل تزریق و ضعیف شدن موقت عضله باشد.
فیزیوتراپی و کاردرمانی اسپاستیسیتی
فیزیوتراپی و کاردرمانی اسپاستیسیتی روشهایی موثر برای درمان این عارضه محسوب میشوند. حتی اگر قصد دارید به تنهایی ورزش کنید، ممکن است ایده خوبی باشد که ابتدا با یک فیزیوتراپیست کار کنید. آنها میتوانند نقاط قوت و ضعف شما را ارزیابی کنند تا مشخص کنند کدام تمرینات به احتمال زیاد به شما کمک میکند. همچنین روش انجام صحیح این تمرینات ورزشی را به شما نشان میدهند.
فهرست منابع
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)